ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο «ρόλος της μητέρας », πρέπει να αξιολογηθεί εκ νέου. Οι μητέρες να απαλλαγούν από το βαρύ φορτίο της αποκλειστικής ευθύνης ανατροφής του παιδιού. Το επάγγελμα και η οικογένεια είναι ανάγκη να συνυπάρξουν, ευκολότερα. Όλοι φαίνεται να συμφωνούν σε αυτό. Οι διαφορές βρίσκονται στους τρόπους, που προτείνονται για την επίλυση αυτών των προβλημάτων. Στο σημείο αυτό, υπάρχει μια προσέγγιση, που βασίζεται και στην ενεργότερη συμμετοχή του πατέρα.
Α’ Η ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΜΗΤΈΡΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ
Μέρα με τη μέρα, που η μητέρα βλέπει το παιδί της να μεγαλώνει, κάνει όνειρα. Όνειρα, ελπίδες, προσδοκίες, για υγεία, μόρφωση, προκοπή, τιμιότητα, σπουδές, πετυχημένη καριέρα και γιατί όχι, για ένα καλό γάμο.
Η πραγματικότητα, όμως, είναι φορές, που δεν ανταποκρίνεται στα όνειρα μας, στα σχέδια μας. Όσο μεγαλώνουν, συνειδητοποιούμε, σε ορισμένες περιπτώσεις παιδιών, πως κάτι δεν πάει καλά. Δεν είναι το παιδί που ξέραμε. Η συμπεριφορά του αλλάζει.
Όταν λοιπόν, η μητέρα διαπιστώνει ότι η πραγματικότητα του παιδιού της είναι πολύ διαφορετική απ’ αυτή που περίμενε, τότε είναι, που τα ερωτηματικά, οι προβληματισμοί, οι απορίες, ο φόβος, την περιζώνουν, χάνει το κουράγιο της και αυτοενοχοποιείται.
Τι μας κάνει καλές μαμάδες;
Ως μητέρα μπορεί να έχετε κάνει πολλά λάθη. Να είχατε νεύρα με τα παιδιά, να τους φωνάζατε συχνά, να ξεχνάγατε να κάνετε πράγματα γι’ αυτά, αλλά αν στηρίζατε την προσωπική σας αυτοεκτίμηση σε αυτό, τότε θα υπήρχε μάλλον πρόβλημα. Καλή μαμά δε σημαίνει αλάνθαστη μαμά. Καλή μαμά είναι εκείνη που αναγνωρίζει τα λάθη της, τις αδυναμίες της, εκείνη που διαθέτει ενσυναίσθηση και είναι αρκετά… ταπεινή, ώστε να ζητάει συγγνώμη από τα παιδιά της. Καλή μαμά είναι εκείνη που είναι πάντα πρόθυμη να αναπτυχθεί προσωπικά, να μάθει καινούρια πράγματα και να επουλώσει τις πληγές των παιδιών της, αν αυτό χρειαστεί. Και δεν μπορούμε να βασανιζόμαστε πάντα από την παγίδα της τελειότητας. Αργά ή γρήγορα θα τραυματίσουμε άθελα μας τα παιδιά μας, πιθανώς και να τα βλάψουμε. Το θέμα είναι να είμαστε σε θέση να επουλώσουμε τις πληγές τους και να τα υποστηρίξουμε με κάθε ευκαιρία. Γιατί αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι μια σχέση αγάπης δεν είναι μια σχέση προστατευμένη, μια σχέση όπου τίποτα κακό δε θα συμβεί. Το πιο συναρπαστικό κομμάτι στη σχέση μας με το παιδί μας είναι ότι συνεχώς αλλάζει ανανεώνεται. Και αυτή η ανανέωση περνάει από τη δική μας συναισθηματική αλήθεια.
Β’ ΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΊΕΣ, ΟΙ ΕΝΟΧΕΣ
Οι αγωνίες της μητέρας, τα ερωτηματικά της, αν ανατρέφει σωστά το παιδί της, αν δίνει σωστές βάσεις, αν μεταδίδει σημαντικές αξίες, αυτά όλα, αποτελούν μια θετική στάση της μητέρας, μέχρι ενός ορίου.
Πριν όμως, οι ενοχές μας, μας οδηγήσουν σε μια συνεχή θλίψη ή ακόμη και σε κατάθλιψη, πριν η πίκρα, η οδύνη και η απελπισία φωλιάσουν μέσα μας για τα λάθη τα δικά μας, αλλά και για τα σοβαρά παράπτωμα των παιδιών μας, ας προσπαθήσουμε, πριν από κάθε τι άλλο, με νηφαλιότητα να κάνουμε την αυτοκριτική μας , όχι κάτω από το άγχος και την πίεση των ανησυχιών μας.
Πιο συγκεκριμένα, ας εξετάσουμε τον εαυτό μας:
- – Τι αγωγή δώσαμε στο παιδί μας;
- – Ποιες οι σχέσεις μας με τον σύζυγο;
Από την άλλη, όμως μεριά, υπάρχει και η πίστωση : Ο καθημερινός αγώνας, η χωρίς όρια προσφορά, το ολοκληρωτικό δόσιμο στην οικογένεια μας, στα παιδιά μας.
Γ’ ΣΩΣΤΗ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΉ, ΧΩΡΙΣ ΕΝΟΧΈΣ
Μια αυτοκριτική, όμως, που δεν περιορίζεται απλώς στην καταγραφή καταστάσεων ή έστω και στον καταμερισμό ευθυνών μας, αλλά είναι μια αυτοκριτική που γίνεται κάτω από το Φώς και τη χάρη του Θεού, ποτέ δεν θα καταλήξει σε παρόμοιες αρνητικές καταστάσεις. Αντίθετα, θα μας βοηθήσει, αφ’ ενός, δια της μετανοίας να απαλλαγούμε από τις ψυχοφθόρες ενοχές του παρελθόντος, αφ’ ετέρου δέ στο εξής, να αντιμετωπίζουμε, όσο γίνεται πιο θετικά, το όλο πρόβλημα.
Πιο συγκεκριμένα : Ας μην ξεχνάμε, ότι ένα μεγάλο μέρος ευθύνης, φέρνει το ίδιο το παιδί, ακόμη και ότι το αίσθημα ενοχής μπορεί να αποβεί δημιουργικό.
Η αγωγή δεν είναι καθήκον μόνο της οικογένειας. Η Πολιτεία, το Σχολείο, έχουν το δικό τους μερίδιο, όπως επίσης, τα Μ. Μ. Ε, το περιβάλλον το άμεσο και το έμμεσο, ή TV κτλ.
Τα οφέλη της απελευθέρωσης από τις μητρικές ενοχές.
«Ένα υγιές και συναισθηματικά ασφαλές παιδί θα διαμαρτυρηθεί αυθόρμητα όταν το πληγώσετε ή όταν το απογοητεύσετε. Ειδικά τα παιδιά, όταν πληγώνονται ή απογοητεύονται χρησιμοποιούν ένα κάπως άκομψο και σκληρό λεξιλόγιο: Αν λοιπόν το παιδί σας, σας πετάξει κατάμουτρα: «Είσαι μια κακιά μαμά», ή ο έφηβος γιος σας, σας φωνάξει ότι σας μισεί, δε σημαίνει ούτε ότι είστε κακιά, ούτε βέβαια, άξια να σας μισούν» Τότε που τα παιδιά σας, θα αντιδράσουν τόσο έντονα, είναι που θα πρέπει να επανεξετάσετε το θέμα ενοχές. Και αυτό, γιατί η απελευθέρωσή μας από τις ενοχές θα μας βοηθήσει να ακούσουμε τα παιδιά μας.
Γιατί, όταν δεν βασανιζόμαστε από τους πόνους της ενοχής, της ντροπής ή της ανεπάρκειας, μόνο τότε θα δώσουμε χώρο, ώστε να σεβαστούμε το δικαίωμα των παιδιών μας να διαμαρτυρηθούν. Μόνον η σωστή αυτοεκτίμηση, μας κάνει αρκετά δυνατές ώστε να ακούσουμε πραγματικά τα παιδιά μας όταν λένε: «Μαμά, με πλήγωσες», «μαμά δεν με ακούς». Και μια σωστή «ακοή» είναι ένα αληθινό δώρο. Γιατί όταν τα συναισθήματα «ακούγονται», τότε επικυρώνονται και γίνονται αγάπη! Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά δεν κρατούν κακίες όπως οι ενήλικες. Η δυσαρέσκεια τους εξαφανίζεται τη στιγμή , όταν νιώθουν ότι ακούγονται. Και το επόμενο πράγμα που θα ακούσετε μετά το «μαμά σε μισώ», είναι το «είσαι η καλύτερη μαμά του κόσμου». Αλλά αν έχουμε ενοχές δεν μπορούμε να τα ακούσουμε, ούτε να τα νιώσουμε.
Γιατί ως γνωστόν οι ενοχές μας κάνουν εξαιρετικά ευαίσθητους και καταλήγουμε ντροπιασμένοι και φιμωμένοι. Όταν η γονική ενοχή αντικαθίσταται από συναισθηματική ειλικρίνεια, είναι σαν να ανατέλλει και πάλι ο ήλιος για την οικογένεια. Οι σχέσεις γίνονται πολύ πιο ευχάριστες και το χαμόγελο επιστρέφει.
Δ’ Η ΘΕΤΙΚΉ ΠΛΕΥΡΆ ΤΩΝ ΕΝΟΧΩΝ ΜΑΣ
Απενοχοποίηση, λοιπόν; ΝΑΙ, αφού πρώτα χρεωθούμε με τις πραγματικές προσωπικές μας ευθύνες και τα λάθη μας, για τα οποία οφείλουμε να μετανοήσουμε ειλικρινά, ας αποφασίσουμε να διορθώσουμε ότι παίρνει διόρθωση.
Ακόμη, ας προσπαθήσουμε να κρατάμε όρθιο και γερό το σπιτικό μας σε πείσμα αυτών των «άλλων», που μπαίνουν και θέλουν να το καταστρέψουν. Η εμπιστοσύνη μας στο Θεό, η ειλικρινής μας μετάνοια για τα λάθη μας και η θερμή μας προσευχή, θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίζουμε θετικά και δημιουργικά, χωρίς νοσηρότητα, τις όποιες καταστάσεις προκύπτουν.
Να θυμόμαστε ότι είμαστε «συνδημιουργοί με το Θεό» και ότι τίποτα δεν πάει χαμένο μέσα σε μια συγκροτημένη οικογένεια.
Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι παλέψαμε και δεν παραιτηθήκαμε.
